De onderstaande tekst is afkomstig uit de zienswijzennota bij het bestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2020” dat de gemeenteraad van Berkelland op 28 juni 2022 vaststelde.

“Zienswijze 157:

Samenvatting

Indiener is eigenaar van Zieuwentseweg 17 en verzoekt mede namens de Weidevogelvereniging Achterhoek om aan te geven waarom de weidevogelgebieden in en om het Beltrumse Veld niet meer zijn aangegeven in het ontwerpbestemmingsplan. Daarbij wordt opgemerkt dat het weidevogelgebied in het Beltrumse Veld altijd als weidevogelgebied op de bestemmingsplankaart heeft gestaan en dat zowel de gemeente als de provincie subsidies heeft verleend voor het onderhoud en beheer. Verzocht wordt om bij de vaststelling van het bestemmingsplan de weidevogelgebieden in en om het Beltrumse Veld weer op te nemen zoals deze waren aangegeven in het voorontwerpbestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2020”.

 

Beoordeling

Voor het Beltrumse Veld en zijn omgeving gelden de bestemmingsplannen “Buitengebied” (Eibergen) en “Buitengebied 1995” (Ruurlo). Deze bestemmingsplannen zijn vastgesteld op 17 juni 1995 respectievelijk 25 april 1996 en kennen geen van beiden een specifieke bestemming of aanduiding voor weidevogelgebieden. In die jaren benoemde het provinciale Streekplan Gelderland 1996 al wel weidevogelgebieden, maar deze zijn in de geldende bestemmingsplannen niet weergegeven op de plankaart (tegenwoordig: verbeelding) of verwerkt in de planvoorschriften (tegenwoordig: planregels). Hetzelfde geldt voor de gebieden voor ‘ganzen en weidevogels’ zoals die zijn weergegeven op de beschermingskaart bij het provinciale Streekplan Gelderland 2005. De stelling dat de weidevogelgebieden in het Beltrumse Veld op de plankaart van de geldende bestemmingsplan staan berust dus op een misverstand.

Daarbij is ten aanzien van eventuele (provinciale) subsidieverleningen overigens veel relevanter dat namens Gedeputeerde Staten van Gelderland op 2 september 2021 het “Natuurbeheerplan 2022” is vastgesteld. In dat provinciale Natuurbeheerplan zijn gebieden in het Beltrumse Veld en ook elders in de Achterhoek aangemerkt als gebieden waar het ‘actieplan akker- en weidevogelbeheer’ van toepassing is. Het niet-opnemen van weidevogelgebieden in bestemmingsplannen betekent dus nog niet dat er ook geen subsidies kunnen worden verleend ten behoeve van het weidevogelbeheer of dat er gebieden “weidevogelvrij” worden verklaard. In de afgelopen decennia zijn dergelijke subsidies immers ook verleend terwijl de weidevogelgebieden niet met een specifieke regeling in de geldende bestemmingsplannen waren opgenomen. Mede daardoor is ten aanzien van de vogelstand in het Beltrumse Veld vooruitgang is geboekt, ook zonder dat er sprake was van planologische bescherming van dit gebied op basis van het bestemmingsplan.

Vanaf 2009 is toegewerkt naar een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied van Berkelland. Daarbij is het op 26 juni 2013 vastgestelde bestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2012” op 27 augustus 2014 vernietigd door de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Dat bestemmingsplan voorzag in een regeling voor de toen in het Streekplan Gelderland 2005 aangewezen weidevogelgebieden. Sinds de vernietiging van dit bestemmingsplan is die regeling echter niet meer van toepassing en gelden in het Beltrumse Veld weer de bovengenoemde bestemmingsplannen uit 1995 en 1996.

In 2017 is een voorontwerpbestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2016” ter inzage gelegd. Dit voorontwerpbestemmingsplan voorzag in een regeling voor de in de toenmalige provinciale Omgevingsverordening aangeduide weidevogelgebieden. Na de ter inzage legging van dit voorontwerpbestemmingsplan is de procedure voor het bestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2016” echter beëindigd. Omdat een voorontwerpbestemmingsplan geen juridische status heeft, zijn intussen nog altijd de bestemmingsplannen uit 1995 (Eibergen) en 1996 (Ruurlo) blijven gelden.

In oktober 2020 is vervolgens een nieuw voorontwerpbestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2020” ter inzage gelegd. Ook dit voorontwerpbestemmingsplan kende een regeling voor de weidevogelgebieden, waarbij van belang is dat door de jaren heen het aantal in de provinciale Omgevingsvisie en Omgevingsverordening aangeduide weidevogelgebieden is afgenomen. Daarbij gaf de plantoelichting bij het voorontwerpbestemmingsplan aan dat de regeling voor de Berkellandse weidevogelgebieden van toepassing zou zijn op de gebieden die op dat moment provinciaal waren aangewezen als weidevogelgebied. Naar aanleiding van een aantal inspraakreacties is echter vastgesteld dat een aantal gebieden waarvoor dat niet meer het geval was op de verbeelding toch nog waren voorzien van de gebiedsaanduiding ‘overige zone – weidevogelgebieden’. Daarop heeft de gemeente vervolgens aangegeven dat deze aanduidingen in het ontwerpbestemmingsplan zouden worden geschrapt voor de gebieden die in de Omgevingsverordening niet langer zijn aangemerkt als weidevogelgebied. Dit is terug te lezen in het door het college van burgemeester en wethouders vastgestelde inspraakverslag bij het ontwerpbestemmingsplan (zie inspraakreactie 130, 136, 179, 200, 221 en 244). Dit inspraakverslag is met het ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegd en ook voor iedereen beschikbaar gesteld.

Gelet op dit alles is in het ontwerpbestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2020” alleen het weidevogelgebied in het Noordijkerveld voorzien van de gebiedsaanduiding ‘overige zone – weidevogelgebieden’. Dit sluit aan op de plantoelichting die op pagina 40 aangeeft dat de begrenzing van de aanduiding wordt overgenomen uit de provinciale Omgevingsvisie en alleen betrekking heeft op een gebied ten noordwesten van Neede. In de onderstaande afbeelding is zichtbaar om welk gebied het daarbij gaat (lichtblauwe arcering). Daarbij kan inmiddels worden vastgesteld dat in de Omgevingsverordening de begrenzing van het weidevogelgebied in het Noordijkerveld is verruimd. Omdat de Omgevingsverordening leidend is voor de vaststelling van het nieuwe bestemmingsplan, zal deze ruimere begrenzing dan ook worden overgenomen via een gewijzigde vaststelling van het bestemmingsplan.

Omgevingsvisie Gaaf Gelderland

(vastgesteld 19-12-2018, Themakaart natuur- en landschapsbeleid)
Omgevingsverordening Gelderland

(Geconsolideerde versie februari 2022, plankaart Natuur-3)
Hiermee leidt de gewijzigde vaststelling van het bestemmingsplan “Buitengebied Berkelland 2020” ertoe dat het in de Omgevingsverordening aangewezen weidevogelgebied wordt verwerkt in het nieuwe bestemmingsplan. Omdat de geldende bestemmingsplannen geen planologische regeling kennen voor weidevogelgebieden, is er geen sprake van het wegbestemmen van weidevogelgebieden. Verder worden flora en fauna ook buiten het weidevogelgebied beschermd door de algemeen geldende wettelijke onderzoekplichten bij ruimtelijke ontwikkelingen en door de randvoorwaarden die het nieuwe bestemmingsplan bijvoorbeeld stelt aan het toepassen van afwijkings- of wijzigingsregels. Daarnaast wordt ook de ecologische hoofdstructuur verwerkt op zowel de verbeelding als in de planregels van het nieuwe bestemmingsplan, iets wat in de geldende bestemmingsplannen overigens niet het geval is en waarvan ook een beschermende werking uitgaat. Verder laten de agrarische gebiedsbestemmingen in het nieuwe bestemmingsplan ook toe dat daarbinnen weidevogelbeheer plaatsvindt. Het is daarom ook niet nodig om de gebieden die volgens de huidige Omgevingsverordening niet langer zijn aangemerkt als weidevogelgebied wel als zodanig aan te duiden in het nieuwe bestemmingsplan. Dat onderdeel van de zienswijzen wordt dan ook niet overgenomen.

Aanpassing ten opzichte van het ontwerpbestemmingsplan

De begrenzing van de gebiedsaanduiding ‘overige – weidevogelgebieden’ in het Noordijkerveld is aangepast.”

Omgevingsvisie Gaaf Gelderland
Omgevingsvisie Gaaf Gelderland (vastgesteld 19-12-2018, Themakaart natuur- en landschapsbeleid)
Omgevingsverordening Gelderland
Omgevingsverordening Gelderland (Geconsolideerde versie februari 2022, plankaart Natuur-3)